Veritabanı nedir, bilgilerin organize edilmiş bir şekilde depolanmasını sağlayan veri yapıları olarak adlandırılmaktadır. Veritabanları içlerinde bir veya birden fazla veri içeren tablolardan oluşur. Örneğin, bir şirket elinde bulunan ürünlerin veya çalıştırdığı personellerin bilgilerinin düzenli bir şekilde kayıt altında tutulması için tablolardan oluşmuş bir veritabanı kullanabilir. Veritabanında tutulacak bilginin ve oluşturulacak tablo sayısının herhangi bir sınırlaması bulunmamaktadır. Bu tabloların her biri kendine özel isimlere sahiptir. Kağıtta tutulan verilerin aksine databaselerin dijital ortamda tutulması hem güvenlik bakımından hem de erişilebilirlik bakımından onları şirketler için vazgeçilmez bir seçenek yapmakta.
Yapılandırılmış Sorgu Dili (SQL) Nedir?
Veritabanlarının
okunması ve veritabanı içindeki bilgilerin düzenlenmesi işlemleri veritabanı
yönetim programları ile sağlanmaktadır. Bu programların kullanılması aşamasında
da SQL programlama dili gibi uygun bir dile ihtiyaç duyulur. SQL (Structured
Query Language) ilk olarak 1970’li yıllarda IBM ve Oracle firmalarının iş
birliği ile geliştirilmiş olan SQL, neredeyse tüm veritabanlarında sorgulama,
işlem, tanımlama yapma ve erişim kontrolünün sağlanması için kullanılan bir
programlama dilidir. Yeni veritabanı çeşitleri ve programlama dilleri ortaya
çıksa da SQL halen daha yayın olarak kullanılmaktadır. SQL dili ile yapılan
sorguların tümüne “veritabanı sorgusu” denilmektedir.
SQL programlama dili ile yapabileceklerinizden bazılar
aşağıdaki gibidir;
- Yeni
verilerin çekilmesini sağlamak
- Verilerin
güncellenmesini yapmak
- Var
olan verilerin kaydedilmesini sağlamak
- Verilerin
sorgulanması ve aramasının yapılmasını sağlamak
- Yeni
tablolar oluşturmak.
- Güvenlik
ayarlarınının yapılmasını sağlamak
Veritabanı Yönetim Sistemi (DBMS) Nedir?
Veritabanlarının
kullanılmasında, verilerin değiştirilmesinde hayatımızı kolaylaştıran bir dizi
programa veritabanı yönetim sistemi denilmektedir. Veritabanı yönetim sistemi,
veribanı ve kullanıcılar arasında bir arayüz görevi görmektedir. Veritabanı ile
yapılacak işlemlerin kolayca yapılması için veritabanı sorgulama dilleriyle
birlikte uyum içinde çalışmaktadır. Tüm bunların yanında performans izleme,
veri kurtarma ve yedekleme gibi çeşitli işlemlerin yapılmasını sağlamaktadır.
Günümüzde kullanılan popüler veritabanı yazılımlarından bazıları şunlardır;
- MySQL
- FileMaker Pro
- Oracle database
- Microsoft Access
- dBase
Veritabanı ile Elektronik Tablolar Arasındaki Fark Nedir?
Veritabanları ve elektronik tablolar (Excel ve benzeri uygulamalar), arasında verilerin nasıl saklanıp işlendiği, verilere kimlerin erişebileceği ve ne kadar veri saklanabileceği konularında 3 temel fark bulunmaktadır. Elektronik tablolar tasarlanırken tek kullanıcılı sistemler hedeflendiği için elektronik tablolarda çok sayıda ve karmaşık veri işleme imkanları bulunmamaktadır. Veri tabanları çok daha büyük bilgi koleksiyonlarını daha rahat bir şekilde işleyebilmekte ve tutabilmektedir. Aynı zamanda elektronik tablolara göre daha hızlı ve güvenlidirler. Ayrıca Veritabanları çok sayıda kullanıcının aynı anda veri kullanımına da imkan vermektedir.
Günümüzde Yaygın Olarak Kullanılan Veritabanı Türleri
Veritabanları,
1960 yıllarından bu yana veri depolama konusunda hayatımızı
kolaylaştırmaktadır. Hiyerarşik ve ağ veritabanlarından başlayarak, nesne
yönelimli veritabanlarına ve günümüzde kullandığımız SQL, NOSQL ve bulut
tabanlı veritabanlarına kadar büyük bir gelişim gösterdi. Veritabanları içerik
türüne göre sınıfılandırılırlar. Yaygın olarak kullanılan veri tabanı
türlerinden bazıları aşağıdaki gibidir;
İlişkisel veritabanı:
Verilerin yeniden düzenlenebilmesi ve birkaç farklı yolla erişilebilmesi için tablolar şeklinde tanımlandığı bir veritabanıdır. İlişkisel veritabanları, önceden tanımlanmış kategorilere uyan verilerin tutulduğu bir dizi tablodan oluşmaktadır. Her tablonun bir sütunda en az bir veri kategorisi bulunmakta ve her satırın sütunlarında tanımlanan kategoriler için belirli bir veri örneği bulunmaktadır.
Dağıtılmış veritabanı:
Dağıtılmış bir veritabanı, veritabanını oluşturan bölümlerin birden çok fiziksel konumda depolandığı ve işletmenin farklı noktaları arasında uygun bir ağ üzerinden dağıtıldığı veya çoğaltıldığı veritabanı çeşididir. Bu tarz veritabanları homojen veya heterojen olabilmektedir. Homojen olarak dağıtılmış bir veritabanı sisteminde tüm fiziksel konumlar, aynı temel donanımlara sahip olmakta ve aynı işletim sistemlerini ve veritabanı uygulamalarını çalıştırmaktadır. Heterojen dağıtılmış bir veri tabanında ise donanım, işletim sistemleri ve veritabanı uygulamaları tüm fiziksel konumlarda birbirinden farklı olabilmektedir.
Bulut veritabanı:
Bulut veritabanı, adından da anlaşıldığı gibi bulut sistemlerden yararlanarak sağlanan bir veritabanı sistemidir. Hibrit olarak (hem fiziksel hem bulut tabanlı), tamamiyle bulut tabanlı olmak üzere 2 şekilde kullanılabilmektedir. Depolama kapasitesi ve bant genişliğinin istenildiğinde değiştirilmesine ve kullanılan miktar başına ödeme yapılmasına imkan vermektedir. İnternet üzerinden erişim kolaylığı sayesinde erişilebilirlik bakımından da en uygun çözümleri sağlamaktadır.
NoSQL veritabanı:
Büyük ve dağıtılmış veri kümeleri için son derece kullanışlıdır. NoSQL veritabanları, ilişkisel veritabanlarının çözmekte zorlandığı büyük veri performansı gerektiren durumlarda etkilidir. Ayrıca bir firmanın bulut tabanlı sistemlerde tuttuğu depolanmış ve yapılandırılmamış yeri parçalarının veya verilerin, analiz edilmesi konusunda kullanılırlar.
Nesneye yönelik veritabanı:
Nesne yönelimli programlama dilleri kullanılarak oluşturulan verilerin depolanması için uygundur. Fakat bu veriler genellikle ilişkisel veritabanlarında depolanmaktadır. Nesne yönelimli veritabanları Pyhton, Java, .Net ve buna benzer programlama dilleri ile birlikte kullanılmaktadır.
Bu Yazıları da Sevebilirsiniz
Microsoft Outlook Yandex Mail Kurulumu
Dijital pazarlama dünyasında, etkin iletişim kurabilmek ve iş akışını düzenli tutabilmek için güvenilir e-posta hizmetleri kullanmak önemlidir. Bu bağ...
FileZilla Nedir? FileZilla nasıl kullanılır? blog yazımızı Yazılım Destek kategorisinden bulabilirsiniz.