Yazılımla ilgilenen hemen hemen herkesin aklına “Bash Script nedir?” sorusu gelmektedir. İnternette bu konu ile ilgili sayısız kaynak vardır. Ancak, yazılım alanında yeterli ve açıklayıcı bir içeriğe ulaşmamız bazen bizi zorlar. Merak etmeyin! Bu yazıda, Bash Script’in ne olduğundan örneklerine kadar bilmeniz gereken her şeyi bulabilirsiniz.
Bash Script Nedir?
Bash Script, Unix’te bulunan en popüler programlama araçlarından biridir. Açılımı ise, “Bourne Again Shell”dir. Bash, bilgisayara talimat vermenizi ve onunla iletişim kurmanızı sağlayan bir kabuktur. Bu sayede bilgisayar, tam olarak ondan yapmasını istediğiniz şeyleri yapacaktır.
Shell Script, işletim sistemine neyi ne sıklıkta yapacağını söylemek için tasarlanan komut satırı destekli bir programdır diyebiliriz. İngilizcede senaryo anlamına gelen “Script” kelimesiyle Shell Script’i aklınıza kodlayabilirsiniz. Oyuncuların bir senaryoda yazılanları yerine getirdiği gibi, Shell Script’ler de kabuk üzerinde yazılı olanları gerçekleştirmeye programlıdır.
Temel olarak bir komut dosyası, farklı anlamlı görevleri yürütmesi için bilgisayara verilen bir dizi talimattır. Komut dosyaları, farklı görevleri otomatikleştirmenize yardımcı olarak sonuçları normal prosedürden daha hızlı elde etmenizi sağlar. Normal işlenişe göre, terminalde temel ve gelişmiş bir bash komutu yazdığınız zaman, bu işlem hemen üzerinde yürütülmeye başlar. Bash komut dosyalarında, birden fazla talimat ve komutu aynı anda verebilirsiniz. Ardından bilgisayar, verdiğiniz tüm komutları sadece komut dosyasını çalıştırdığınızda çalıştırır. Kısaca ifade etmemiz gerekirse, terminalde yalnızca bir bash komutu yürütebilirsiniz. Ancak birden fazla komutun kombinasyonunu aynı anda yürümeniz için bir bash betiği oluşturmak gerekir. Bash betiği gibi farklı programlama dosya uzantılarını öğrenmek için Dosya Uzantısı Nedir? adlı yazımızı inceleyebilirsiniz. Bash Script nedir öğrendikten sonra nasıl kullanıldığına detaylıca bakalım.
Bash Script Nasıl Kullanılır?
Linux ve genel olarak bilgisayar alanında, programlar ve işlemler gibi kavramlar bulunmaktadır. Program; CPU, görüntü, ses dosyaları ve bunun gibi diğer kaynaklar için bir dizi talimattan oluşan ve bir paket halinde genellikle sabit diskinizde depolanan ikili veri bloğudur. Bir program çalıştırdığınız zaman aslında bu programı çalıştırmazsınız. Ancak işlem olarak adlandırılan bir kopyasını çalıştırmış olursunuz. Yapılan eylem, bu talimatları ve kaynakları sabit diskten belleğe kopyalamaktır. Ayrıca, işlemin değişkenleri depolaması için RAM’de biraz alan, işletim sisteminin yürütme sırasında işlemi yönetmesine ve izlemesine izin vermek için de birkaç bayrak ayrılır.
Konu Bash Script’in nasıl kullanıldığına geldiğinde ise, bunu birkaç adım ile şu şekilde açıklayabiliriz:
- .sh uzantılı yeni bir metin dosyası oluşturun.
- Üstüne #!/bin/bash ekleyin. Bu, “çalıştırılabilir yap” kısmı için gereklidir.
- Normalde komut satırına yazacağınız satırları ekleyin.
- Komut satırında chmod u+x YourScriptFileName.sh dosyasını çalıştırın.
- Ne zaman ihtyacınız olursa ./deploy.sh ile çalıştırabilirsiniz.
Bash Script Örnekleri
Bash Script kullanmayı planlıyorsanız, bir örneğe ihtiyacınız olabilir. Bu noktada Bash fonksiyonu ile verilebilecek en temel örnek aşağıdaki gibidir:
testfunction(){
echo “Ilk fonksiyonum”
}
testfunction
Bu Yazıları da Sevebilirsiniz
İntranet Nedir?
İnternet teknolojisinin ortaya çıkmasıyla beraber sonsuz bir etkileşim alanı meydana gelmiştir. İnternet bağlantı sistemi altyapısı TCP/IP ise oldukça...
Jira Rehberi
Çoğu zaman yazılım hatalarını tespit etmek, zaman isteyen bir iştir. Bir araç kullanmak süreci çok daha kolay hale getirir. Jira, manuel testlerde kul...
Bu scripti testFunction.sh olarak kaydettikten sonra da ./testFunction.sh olarak çalıştırırsanız, sonucu aşağıdaki gibi görebilirsiniz:
Shell Script’i tek seferlik işlemler için kullanmak pek mantıklı olmaz. Daha önce anlattıklarımızı göz önünde bulundurarak, Shell Script’in sürekli ihtiyaç duyulan süreçlerden ibaret olduğunu anlayabilirsiniz. Eğer Shell Script üzerinden bir kere işlem yapmak istiyorsanız, bunu bit betik halinde hazırlamak yerine direkt olarak komut satırı üzerinden çalıştırmak en doğru hareket olacaktır.
Bash Script Neden Faydalıdır?
Bash Script kullanmak, yazılım dünyasında pek çok avantajı elinizde tutmanızı sağlar. Bunlar, amacınız doğrultusunda pratiklik ve kolaylık sağlayacak olan unsurlardır. Bash Script kullanmanın neden faydalı olduğu, şu maddeler ile özetleyelim:
- İşletim sistemi ile ilgili farklı görevleri gerçekleştirirken sistem üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmak için en doğru adım bash kullanmak olacaktır. Bash kullanırken yalnızca betik diliyle kalmayıp Linux işletim sistemiyle beraber gelen araçlara da atıfta bulunulmaktadır.
- Linux’ta bulunan her bir aracın kendine özgü çalışma şekli vardır ve her biri ayrı olarak farklı görevleri yerine getirir. Bash de tüm bu araçları bir araya getirme özelliğine sahiptir ve yapılması zor olan görevler için bunu kullanabilirsiniz.
- Linux işletim sistemi ile ilgili işlemler, Python ya da C gibi programlama dilleri ile yapılabilir, ancak işletim sistemi ile ilgili farklı görevler bu şekilde yerine getirilemez. Fakat, araçları çalıştırmak için ya da bir araya getirerek verimli bir şekilde çalışmak için bash kullanabilirsiniz.
Shell Script, pek çok farklı amaca uygun olarak kullanılabilmektedir. Basit bir örnek verecek olursak, bir yazılımcı Unix türevi sunucu sisteminde sürekli ve belirli zaman aralıklarında yedek almak istiyorsa, her defasında yedek almak için sistem üzerinden işlem yaparak çeşitli kodlar yazması gerekecek. Ancak, hazırlanan bir Shell Script komutu yazılımcının yerine belirli komutları, komut satırına girer ve yedeğin belirli aralıklarda alınmasını sağlar. Shell Script örnekleri bu şekilde çoğaltılabilmektedir. Yazılımcılar, kodların aynı şekilde compile edilmesi için uzun satırlar girmek zorunda kalmadan, hazırlanan basit bir Shell Script ile kendilerini büyük bir yükten kurtarır.